Antalya’da deniz seviyesinden biraz yukarıda olan Akseki ve İbradı ilçelerinin tam ortasında yer alan ve yöre halkı tarafından “Düğmeli Evler” olarak adlandırılan özgün yapılar, kentin kültür turizmi açısından oldukça değerlidir. Coğrafya üzerinde düğmeli evlerin görülebileceği yer tam olarak Ormana Köyü ve civarıdır. Bu köyde şu ana kadar bazısı restore edilmiş bazısı da yıkılmaya yüz tutan 300’den fazla tarihi düğmeli ev bulunmaktadır.
Bunlara benzer olarak Manavgat ve Gündoğmuş’un yüksek kesimlerinde de bulunan düğmeli evler, kırsal kesimin çevredeki mimari yapıların üzerindeki etkilerini gözler önüne sererken buradaki kültürün doğal çevre koşullarıyla birleşerek bağlantısı da dışarıya yansıtılmaktadır.
Geleneksel halk mimarisi dikkate alındığında bazı örneklerin silikleştiği ve yol olduğu görülürken Antalya’nın Akseki ve İbradı ilçelerinde yer alan Düğmeli Evler, geçmiş dönemlerden günümüze kadar gelmeyi başarmıştır. Tarih süresince ticaret yolları güzergahı üzerinde yer alan İbradı-Akseki civarları Akdeniz’in hem ılıman hem de karasal iklimi arasında bir geçiş noktası özelliğini barındırmıştır.
Akdeniz’de yer alan diğer yerleşim yerlerine göre daha yüksek bir kesimden konumlanan bu ilçelerde, yükseltinin de etkisi dikkate alındığında serin havanın hakim olmasıyla birlikte Düğmeli Evler’in inşasında kullanılan malzemelerinde doğrudan etkilendiği söylenebilmektedir.
Düğmeli Evler’in yer aldığı bölgede fiziksel çevre şartlarının da engebeli ve bir o kadar da erişilmez olması çağdaş inşaat malzemelerinin ve yapı tekniklerinin buralara taşınmasını engellemiştir. Kullanılan malzemeler açısından farklı karakteristik özeliklere sahip bu evlerin yapımında taş ve ağaç ön plandadır.
Antalya-Kahramanmaraş bölgesinde de bulunan, işlenmesi basit ve kolay, suya dayanıklı Toros sediri ve katran ardıcının kullanıldığı evlerde zaman zaman dut ve andız ağacına da rastlanmaktadır. Evlerin düğme olarak adlandırılan kısımlarının duvarlarının dengede kalması, duvarların yükünün daha da azaltılması ve herhangi bir depremde esnemeye yardımcı olması amacıyla kullanılmaktadır.
Anadolu’da çoğu yerde rastlanamayan bu özgün mimari, ahşap iskeletli çerçeve sistemi ve taş yığma duvarın birleşimiyle oluşan karma bir sistemle inşa edilmektedir. Genel olarak iki katlı inşa edilen düğmeli evler, yöre halkının tarım ve hayvancılıkla uğraşması sebebiyle zemin katları; ahır, samanlık veya kiler olabilecek şekilde yapılmıştır. Evlerin inşası içinde genellikle verimsiz topraklar tercih edilmiştir.
Evlerin bulunduğu arazi şartları dikkate alındığında engebeli ve tarımsal anlamda sınırlı bir yere sahip olması ön planda yer almaktadır. Üst katlarda salon, oda veya köşk adı verilen yaşam mekanlarının bulunduğu evlerin bazı bölümleri el işçiliğiyle süslenmiştir.
Antalya Düğmeli Evler Nerede?
Düğmeli Evler olarak adlandırılan tarihi mekanlar, Antalya’nın Akseki ve İbradı ilçelerindedir.
Antalya Düğmeli Evler’e Nasıl Gidilir?
Ulaşım imkanı bakımından çok fazla çeşitliliğe sahip Antalya’daki Düğmeli Evler’e ister kendi özel aracınızla isterseniz de otobüs ya da dolmuşlarla gidebilirsiniz. Antalya kent merkezine 150 km kadar mesafede bulunan bu evlerin etrafında birçok konaklama tesisi de bulunmaktadır.
Geleneksel Düğmeli Ev Nerede?
Düğmeli Evler, Antalya’nın Akseki ve İbradı ilçelerindedir. Bu evler, Osmanlı mimarisini yansıtan özgün yapılar arasında yer almaktadır.
Antalya’da Düğmeli Evler Ne Amaçla Yapılmıştır?
Dünyada herhangi bir şekilde eşi benzeri olmayan Düğmeli Evler; burada yaşayan insanların ekmeğini taştan çıkarmalarını ve zorlayıcı hayat şartlarına direnerek barınma ve diğer ihtiyaçlarını karşılamak adına yapılmış ve günümüzde bazıları restore edilmiştir.